Zeilboten

Onze zeilvloot bestaat uit twaalf Zestienkwadraten. De 16m2 is een traditionele open zeilboot die onder alle omstandigheden betrouwbaar is en waarin we dus uitstekend zeilles kunnen geven. Bovendien is de 16m2 groot genoeg om samen met drie anderen in te zeilen. Zo leer je niet alleen van de schipper, maar help je ook elkaar, wat het zeilen extra gezellig maakt. Je bent aan boord dus altijd actief betrokken bij het zeilen, ook als je niet aan het roer zit. De boot heeft een grootzeil en een fok. De zeilen kunnen aangepast worden aan alle weersomstandigheden.

De boten verkeren in topconditie en worden gedurende het seizoen door schippers en deelnemers, die wij kampers noemen, onderhouden. Onze vloot is immers ons visitekaartje. Daarom zorgen wij er voor dat de boten altijd netjes in de box liggen. Ook hechten we veel belang aan de watersportetiquette en uniformiteit bij het zeilen. Dit leer je ook als kamper.

Zestienkwadraat (16m²) of BM?

Soms is er verwarring over de benaming van ons type zeilboot. Dat komt doordat de Zestienkwadraat en BM zo op elkaar lijken. Toch zijn er duidelijke verschillen. De geschiedenis maakt dat duidelijk.

Hendrik Bulthuis was een kapper uit Bergum in Friesland. Hij ontwiep in 1928 de BM (Bergumer Meer). De boot was circa vijf meter lang en had 12 vierkante meter zeiloppervlak. Het had een torentuig, een midzwaard en een aangehangen roer. De boot had als zeilteken de letters BM. De boot viel destijds op door de vernieuwende bouwmethode die Bulthuis bedacht had. De boot werd namelijk opgebouwd uit mallen waartegen dunne latjes gespijkerd werden. De methode wordt lattenbouw genoemd. De mallen dienden tegelijkertijd als spanten en hoefden dus niet achteraf verwijderd te worden. Tot dan toe was het gebruikelijk om de methode van gangenbouw te gebruiken. Bij gangenbouw moest je eerst alle planken passend maken en dan het geheel verstevigen met per stuk passend gemaakte spanten. De mallen van de bouw werden er tenslotte weer uitgehaald.

De methode van Bulthuis had als ander belangrijk voordeel dat er niet gebreeuwd hoefde te worden. Breeuwen is het afdichten van de naden tussen de latten met behulp van een speciaal soort mos of hennep. Het principe van de lattenbouwmethode was dat de gladde rechte latjes zo precies op elkaar pasten dat breeuwen niet nodig was. Droog aan elkaar getimmerd kon je er nog wel een beetje tussendoor kijken, maar zodra ze een beetje vocht opnamen als de boot te water ging, zetten de latjes uit en drukten ze waterdicht tegen elkaar aan.

echte bm-ers zijn zeldzaam

Kenners waren overigens niet overtuigd van de kwaliteit van de bouwmethode en beweerden dat die latjes binnen de kortste keren los zouden laten. Sommige mensen spraken dan ook schertsend over varende takkenbossen. Waarschijnlijk was dat gewoon uit frustratie omdat een kapper en niet een botenbouwer de methode bedacht had. In de praktijk bleek hoe zeer ze ongelijk hadden: er werd veel met zijn ontwerp geëxperimenteerd. Er werden later ook boten gebouwd met 22 en 30 vierkante meter zeiloppervlak. Echte BM-ers zijn erg zeldzaam en worden al heel lang niet meer gebouwd.


De zestienkwadraat

De Zestienkwadraat is vlak daarna (1931) ontstaan uit een prijsvraag. Het doel bij die prijsvraag was een zeilboot te ontwerpen die goedkoop gebouwd kon worden, door iedereen te zeilen zou zijn en niet meer dan 16 vierkante meter zeiloppervlak zou hebben. In die tijd was er belasting op luxe-artikelen zoals zeilboten. Bij die belasting gold een ondergrens van 16 vierkante meter. De boot werd gebouwd volgens dezelfde methode als de BM, maar verder zijn er weinig overeenkomsten. De Zestienkwadraat heeft een gaffeltuig, een doorgestoken roer en een vaste kiel van 100 kilo. De boot is zes meter lang en bijna twee meter breed.

Later heeft de Noord Nederlandse Watersport Bond (NNWB) er de Zestienkwadraatklasse van gemaakt omwille van de eenheid. In 1939 werd de zogenaamde puntklasse met als zeilteken een halve cirkel met een punt eronder ingesteld. Na de Tweede Wereldoorlog werd de eenheid verder aangescherpt en werd het de huidige streepklasse met als zeilteken een halve cirkel met een streepje eronder. In 1958 werd de 16m² Klasse Organisatie opgericht.

zeilschool 't vossenhol is trots op haar zeilboten!